Uit klas 6. Spelletje doen?

foto: juf Dieuwertje

Veel mensen denken bij spelletjes vaak aan de standaardspelletjes als Monoply, Mens Erger Je Niet, Ganzenbord, Dokter Bibber, Onderuit, Memory, etc. etc. Gelukkig zijn dat niet de enige spelletjes die er zijn. Er is een hele wereld als het gaat om spelletjes waar veel mensen geen idee van hebben. Jaarlijks worden er in binnen- en buitenland spelletjes beurzen georganiseerd waar grote en kleine spelletjesuitgevers hun nieuwste spellen voorstellen. En dat zijn er veel, heel veel kan ik je uit ervaring vertellen.

Spelletjes zijn niet alleen leuk en gezellig ze zijn vaak ook nog eens heel erg leerzaam. In de afgelopen jaren zette ik heel regelmatig het doen van spelletjes op mijn weekprogramma. Vaak had het in de eerste plaats als doel om de sociaal emotionele ontwikkeling van de kinderen in de betreffende klas te bevorderen. Zo zijn er spelletjes ingezet die je alleen of met z’n tweeën kunt doen, spelletjes voor 2-4 spelers , 2-6 spelers en zelfs spelletjes die je kunt doen met een hele groep.

Het vraagt nog al iets van een kind om een spelletje met een ander te doen. Naast dat je je moet verdiepen in de spelregels moet je ook rekening houden met één of meer anderen. Wordt het spel eerlijk gespeeld? Kennen we de regels of zit er verschil in hoe jij het spel speelt en hoe ik de spelregels interpreteer.

 Deze vaardigheden ontwikkel je door vallen en opstaan en dan hebben we het nog niet eens over de ontwikkeling van het tegen je verlies kunnen.

Mijn tweede en zeker niet minder belangrijke doel van het inzetten van spelletjes is toch wel de taal en rekenvaardigheden die er mee geoefend kunnen worden, zonder dat dit door de kinderen zo wordt gezien.

foto: juf Dieuwertje

Neem nu bijvoorbeeld het spel Granny Apples. In het spel gooi je met behulp van een kartonnen mandje met 8 halve houten appels. Op de halve kant van de appel staan plaatjes van een klokhuis, een appeltaart, Granny, een worm en een vogel.

Afhankelijk van hoe de appels neerkomen krijg je punten. Valt de appel op zijn platte kant dan krijg je een hele appel, Valt hij met het klokhuis naar boven krijg je een halve appel. Zie je de worm dan heb je pech want dan gaat er een hele appel van je telling af. Dit kan betekenen dat je iets uit je voorraad moet inleveren in plaats van dat je er iets bij krijgt. Gelukkig wordt de worm ongedaan gemaakt als je ook het vogeltje gooit. Ook Granny en de appeltaart hebben hun eigen regels.

Ik zet het spel in om het vlot hoofdrekenen te bevorderen. Het gaat dan om plus-, min- en keersommen. Door de druk en het enthousiasme van het spel gaat eigenlijk als vanzelf het tempo omhoog. Hierbij is in de klas de afspraak dat je eerst diegene die de beurt heeft een kans geeft om zelf te berekenen hoeveel appels hij of zij krijgt en/of moet betalen. Heeft hij of zij het fout dan mag je het met uitleg verbeteren. 

Door het spelen van Granny Apples wordt er eigenlijk ook al een beetje kennisgemaakt met breuken.

foto: 1Limburg

Een ander spel dat regelmatig in de klas wordt ingezet is het schaken.

Een van de redenen om het schaken in te zetten op school is het ontwikkelen van het ruimtelijk inzicht. Daarnaast stimuleert het denkvermogen en de prestaties op andere gebieden zoals bijvoorbeeld de leesvaardigheid. Je traint als het ware je hersenen op een andere manier waardoor er ruimte ontstaat voor andere, niet voor de hand liggende, verbindingen.

In mijn klas is er ook een set vriendjes-schaak (Paco Sako) aanwezig. Dit vinden de kinderen duidelijk een lastigere variant. Het laten spelen van dit spel zet ik dan ook voornamelijk in voor kinderen die een uitdaging kunnen gebruiken als het gaat om het kunnen doorzetten.

Een ander spel dat, als het in minder tijd gespeeld zou kunnen worden, zeer geschikt is voor het oefenen van verschillende vaardigheden en vakgebieden is Carcassonne. Veel mensen kennen het spel. Er zijn naast de vele verschillende grafische uitgaven ook allerlei uitbreidingen en varianten op de markt. Naast dat je werkt aan ruimtelijk inzicht (rekenen) oefen je ook met kaarten/plattegrond (aardrijkskunde) en het vooruit denken in verschillende mogelijkheden aangezien je tegenstander eerst nog aan de beurt is en misschien wel alles in de war schopt.

lekker actueel

Spelletjes die regelmatig in de jongste klassen ingezet worden om te oefenen met taalvaardigheid, de woordenschat en het geheugen zijn misschien wel spelletjes die bij bijna iedereen thuis in een of meerder varianten in de kast staan. Ik heb het dan over memory en kwartet. Ook ganzenbord en het misschien iets minder bekende spel Boomgaard (HaBa) worden graag gespeeld.

Tips en suggesties voor uitdagende spelletjes.

Kleuters: Haba heeft een leuke collectie spelletjes met eenvoudige spelregels. Afhankelijk van het spel zitten er tips bij om het spel moeilijker te maken. Zeker de kleine uitgaven zijn niet al te duur.

Klas 1,2,3 : Jenga, Vlotte Geesten, Isis en Osiris, Smart Games, Kakkerlakken

Klas 4,5,6: Set, Dixit, Camel Cup, Magic Maze, Mysterium, Koehandel, Qwixx

Volwassenen: Dominion, Nova Luna, Splendor, Ticket to ride, 7 Wonders, Cottage Garden.

Dan rest mij nu enkel opnieuw de vraag: Spelletje doen?

Heb je leuke suggesties of een favoriet spel? Laat dan een berichtje achter onder het blog.

Veel speelplezier, Juf Dieuwertje